Antalya Ticaret Borsası (ATB), Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Antalya Tarım Konseyi (ATAK), Antalya Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde düzenlenen “Uluslararası Meyve ve Sebze Yılı Değerlendirme Toplantısı” çevrim içi yapıldı. Toplantı, ATAK Genel Sekreteri Gonca Ertok’un moderatörlüğünde gerçekleşti. Toplantıda konuşan ATB Başkanı Ali Çandır, Antalya’nın Türkiye örtüaltı varlığının yüzde 39’una sahip olduğunu belirterek örtüaltı üretimin yaklaşık yarısının ihraç edildiğini söyledi. Çandır, Türkiye’de örtüaltında üretilen domatesin yüzde 62’si, biberin yüzde 60’ı, hıyarın yüzde 42’si, patlıcanın yüzde 57’si, muzun ise yüzde 41’inin Antalyalı üreticiler tarafından üretildiğini kaydetti.

“Meyve sebzenin yarısı israf ediliyor”

ATB ve ATAK Başkanı Ali Çandır toplantının açılışında yaptığı konuşmada, Antalya’nın örtüaltı tarımın başkenti olduğunu söyledi. Meyve ve sebze tüketiminin pandemi döneminde arttığını belirten Çandır, üretilen meyve sebzenin ise yüzde 50’sinin ise israf edildiğine dikkat çekti. Geniş tarım toprakları, uygun iklimi, sebze ve meyve tarımında yetişmiş insan kaynağına sahip Türkiye’nin dünya sebze üretiminde 4. sırada, meyve üretiminde 5. sırada yer aldığını belirten Çandır,” Türkiye 2020 yılında 43.8 milyon dekar alanda sebze ve meyve üretimi yapmıştır. Bu alanlarda 31.2 milyon ton yaş sebze, 23.6 milyon ton yaş meyve üretmiştir. Bu ürünlerden de dünyaya 2.7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir” diye konuştu.

“Karbon ayak izi düşük üretim”

Antalya’nın sebze meyve üretiminde özel bir yere sahip olduğunu kaydeden Çandır, 2020 yılında 1.3 milyon dekar alanda sebze ve meyve üretimi yapılan Antalya’da 2 milyon ton meyve, 4.7 milyon ton sebze üretildiğini kaydetti. Çandır, Antalya’nın 2020 yılında yaş sebze meyve ihracatının 457 milyon dolar olduğunu anımsattı. Örtüaltı tarımın merkezi konumundaki Antalya’nın Türkiye örtüaltı varlığının yüzde 39’una sahip olduğunu belirten Çandır, örtüaltı üretimin yaklaşık yarısının ihraç edildiğini söyledi. Çandır, Türkiye’de örtüaltında üretilen domatesin yüzde 62’si, biberin yüzde 60’ı, hıyarın yüzde 42’si, patlıcanın yüzde 57’si, muzun ise yüzde 41’inin Antalyalı üreticiler tarafından üretildiğini kaydederken, yaş meyvede narenciye, avokado, çilek başta olmak üzere subtropikal çeşitlerde de önemli bir kapasiteye sahip olduğunu belirtti. Çandır, iklim avantajları ve aşırı teknolojik olmayan, geleneksel ve doğal yapısı ağırlıklı olan üretim ve işleme metodlarıyla karbon ayak izi nispi olarak düşük olan Antalya’nın “Yeşil Mutabakat” koşullarına uyumlu üretim kapasitesine sahip olduğunu vurguladı. Çandır, 2021 yılında sürdürülebilirliğe odaklandıklarını belirterek, toplantının tarım sektör için faydalı olmasını diledi.

“Üreticimizin yanındayız”

Antalya Tarım ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, pandemiyle birlikte tarıma olan ilginin arttığını belirtirken, Antalya’nın yaş meyve sebze başta olmak üzere tarım ürünlerinin üretiminde şanslı ve önemli bir il olduğunu kaydetti. Karaca, Antalya’nın başta yaş meyve sebze olmak üzere tarım ürünleri ihracatında da önemli bir yere sahip olduğunu belirtti. İklim değişikliğine bağlı afetlerin arttığını, tarım sektörünün afetlerden yoğun şekilde etkilendiğini belirten Karaca, “Tarım sektörüyle uğraşanların işi çok zor. Üretimden, lojistiğe, ticarete kadar bir çok alanda sıkıntılar yaşanıyor. Bizler sektörün risklerini azaltmak için çalışıyoruz” diye konuştu.

“Gıda fiyatları arttı”

FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık, pandemine gıda fiyatlarının hızla arttığını, açlık ve gıda güvensizliğinin ise derinleştiğini söyledi. Beslenme ve gıda güvenliğiyle ilgili farkındalık oluşturmak gerektiğini kaydeden Selışık, FAO’nun bu konudaki çalışmalarını anlattı. Bir yandan gıda fiyatları artarken, diğer yandan meyve ve sebzeye erişimde sıkıntılar yaşandığına belirten Selışık, gıdada yaşanan israfa ise dikkat çekti. Selışık, “Meyve sebze kaybı azaldıkça sınırlı kaynaklarımızın israfı da azalacaktır” dedi. Yaş meyve sebze üretiminde aile çiftçiliğinin önemini vurgulayan Selışık, aile çiftçiliğinin sürdürülebilirliği için mevcut kaynakların ve tarımsal biyoçeşitliliğin korunması, çiftçilerin desteklenmesi ve bilinçlendirilmesi gerektiğini kaydetti.

“Sofralara güvenli gıda ulaştırıyoruz”

Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkan Yardımcısı Berdan Ber, 55 milyon tona yakın yaş meyve sebze üretimi olan Türkiye’nin üretiminin yüzde 49’unu dünya halkları ile paylaştığını söyledi. Zirai mücadelede 99.7 başarı sağlayan Türkiye’nin kimyasal kullanımında İspanya, İtalya ve Fransa’dan sonra 4. sırada olduğunu belirten Ber, “En güvenli yöntemlerle yaş meyve sebze üretiyor, kendi insanımıza ve dünya halklarına sunuyoruz. Bu konuda alkışlanması gereken bir başarı grafiğine sahibiz” dedi. Ber, BAİB olarak yeşil mutabakatı desteklediklerini belirtti.
Toplantıya katılan FAO Avrupa Bölge Ofisi’nden Tarım Ekonomisti Pedro Marcelo Arias, FAO Tarım Uzmanı Piotr Wlodarczyk, FAO Takım Lideri Fen Beed, FAO Tarım Uzmanı Fazıl Düşünceli, FAO İletişim Uzmanı Kıvanç Özcan, Freshfel Avrupa Temsilcisi Philippe Binard, Uluslararası Meyve ve Sebze Yılı çerçevesinde yürüttükleri çalışmaları anlattı.