Akseki’de kadınlar tarafından nar bahçelerinden toplanan narların sopalar ile önce taneleri çıkarılıyor. Nar tanelerini çuvallara koyan kadınlar, kendilerine özgü yaptıkları şırahanede ezerek çıkardıkları nar suyunu koyulaşana kadar kazanlarda 5-6 saat odun ateşinde kaynatıyor. Elde edilen doğal nar ekşisi, litresi 50 liradan alıcı buluyor.
Türkiye’de en fazla nar üretiminin yapıldığı illerin başında gelen Antalya’da zahmetli bir yolculuğu olan nar ekşisinin hazırlık süreci de başladı. Özellikle son yıllarda yemek ve salatalara lezzet katmak için tercih edenlerin sayısının artmasıyla adeta sofraların vazgeçilmez aroması haline gelen nar ekşisi, geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor ve büyük ilgi görüyor. Akseki yöresinde kadınlar tarafından bin bir emekle üretilen nar ekşisinin sofralara uzanan yolculuğu birçok zahmetli süreci içeriyor.

Kazanlarda odun ateşinde kaynatılıyor

Bir hafta süre ile dalından tek tek topladıkları narları ikiye bölen kadınlar, daha sonra sopalarla vurarak nar tanesini kabuğundan ayıklıyor. Nar tanelerini çuvallara koyan kadınlar, kendilerine özgü yaptıkları şırahanede ezerek çıkardıkları nar suyunu koyulaşana kadar kazanlarda odun ateşinde kaynatıyor. Yaklaşık 15 kilogram nardan bir kilogram elde edilebilen nar ekşisi, son olarak soğutularak şişeleniyor. Bir kısmını evde kullanmak için ayıran ev hanımları, ihtiyaç fazlasını ise litresini 50 liradan satıyor.

“Ekşisini yapıp doğal olarak eşimize dostumuza satıyoruz”

Sinanhoca Mahallesi’nde yaşayan Fatma Büyükarslan, ilçede yaşayan kadınların bin bir meşakkatle hazırladıkları nar ekşilerinin yemeklerin vazgeçilmezi olduğunu söyledi. Nar sezonunun ekim ayında başladığını söyleyen Büyükarslan, “Tatlı narlarımızı Akseki pazarında satıyoruz. Ekşi narları ise depolarda stoklayarak boş kaldığımız bir zamanda nar ekşisi çıkarmaya başlıyoruz. Ekşi nar ağacımız oldukça çok olduğu için ise ekşisini yapıp doğal olarak eşimize dostumuza satıyoruz” dedi.

“Bir gün önceden hazırlık yapılıyor”

Nar ekşisi yapmak için bir gün önceden narların tanelerini ayıkladıklarını anlatan Fatma Büyükarslan, narları ağaçlardan bir hafta süre ile komşuları ile birlikte topladıklarını söyledi. Yine komşuları ile birlikte nar ekşisini yapmak için yoğun mesai harcadıklarını anlatan Arslan, “Narları kırarak tanelerini leğenlere biriktiriyoruz. Daha sonra çuvallara katıp kendi yaptığımız yöntemlerle şırahanede çiğniyoruz. Şırasını çıkarıyoruz. Bir gün sonra ise sabah erken saatlerde kızgın ateşte tavalarda kaynatıyoruz. Kaynama işi yaklaşık 5-6 saat sürer. Kıvamına ancak 5-6 saatte gelir. Kıvamına gelmeden ocaktan indirmeyiz. Yaptığımız nar ekşisi tamamen doğaldır. İçine hiçbir katkı maddesi koymayız” dedi.

“Yapımı oldukça zahmetli”

Nar ekşisi yapımının pekmezden daha zor ve zahmetli olduğunu belirten Büyükarslan, bazı kadınların kendileri ve çocuklarının ev ihtiyaçları için nar ekşisi yaptığını bazı kadınların ise aile bütçesine katkı sağlamak için ekşi kaynattıklarını, 15 kilogram nardan 1 kilogram ekşi elde edildiğini kaydetti.