CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, yeni tip koronavirüs salgınından en çok etkilenen sektörlerden birinin de havacılık sektörü olduğuna dikkat çekerek Türk Hava Yolları (THY) için acil önlem alınmasını istedi. Pandemi koşullarının 2021 yılında da devamının beklendiğini vurgulayan Budak, “Gelişmiş ülkeler havayolu şirketlerine destek vererek ayakta tutmaya çalışırken, iktidar yaklaşık 90 yıllık geçmişi bulunan en büyük marka değerimiz Türk Hava Yolları için tedbir almak bir yana kurumu adeta arpalık gibi kullanılıyor. Salgının da etkisiyle THY, 2020’nin ilk 6 ayında 4 milyar 257 milyon TL zarar etti. Dövizdeki yükseliş de en çok 9.2 milyar dolarlık döviz açığı bulunan THY’yi vurmaya devam ediyor. Acil önlem alınmazsa Türkiye’nin 90 yıllık havacılık tecrübesi tehlikeye girecek” dedi.

 Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi veren Budak, açıklamasında şu görüşleri dile getirdi: “Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle uluslararası havayolu şirketlerinin gelirlerinin yarı yarıya azaldığını, 2020 sonunda 84 milyar dolarlık rekor net zarar yazılacağını tahmin ettiklerini açıklamıştır. Kuruluş, bu yılın her gününün sektöre 230 milyon dolar zarara mal olduğunu ifade etmiş, 2021’de de hava trafiğinin kolay toplanamayacağını ve havayolu şirketlerinin içinde bulunduğu sıkıntıların devam edeceğini dile getirmiştir.

Dünyada önde gelen havayolu şirketlerinin durumuna bakıldığında Fransa’da hükümet zor durumdaki havacılık sektörü için 15 milyar avro tutarında destek paketi açıklamış, Hollanda hükümeti, Kraliyet Havayolları KLM’ye 3 milyar 400 milyon avro devlet kredisiyle mali destek verilmesi kararlaştırmış, Belçika hükümeti, Brüksel Havayolları’na (Brussels Airlines) 290 milyon avroluk mali destek sağlanmıştır. Krizden etkilenen Alman devi Lufthansa için Alman hükümeti 9 milyar avroluk kurtarma paketiyle şirket hisselerine ortak olmuş; hükümet, Avusturya, Belçika ve İsviçre’den Lufthansa’nın yan kuruluşları için devlet yardımı alınmasına yeşil ışık yaktığını duyurmuştur.

Varlık Fonu’na devredilen Türk Hava Yolları ise yılın ilk altı ayında 4 milyar 257 milyon TL zarar ettiğini açıklamıştır. Döviz kurlarındaki artıştan en fazla nasibini alan kuruluşların başında gelen THY’nin ayrıca 30 Haziran 2020 tarihi itibarıyla 9,2 milyar dolarlık döviz açığı da bulunmaktadır. THY adeta türbülansa girmişken THY yönetimi ciddi tedbir almak bir yana, liyakat dışı atamalarla THY’yi arpalık gibi kullanma peşindedir. Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) sundukları faaliyet raporunda pandemiye ilişkin aldıkları önlemler ‘salgının etkisinin süresi ve büyüklüğüyle ilgili farklı senaryolar ve eylem planları üzerinde çalışılmaktadır’ cümlesiyle geçiştiriliyor. Nedir bu eylem planları biz de bilmek istiyoruz. Çünkü acil önlem alınmazsa 90 yıllık havacılık tecrübesi tehlikeye girecek.”

Budak, önergede şu sorulara yer verdi: “KAP’a bildirilen THY Yönetim Kurulu Faaliyet Raporunda Covid-19 salgınına yönelik tedbirlere ilişkin, ‘yeni finansman imkanlarını değerlendirerek likidite seviyesini güçlü tutacak önlemleri alınmaktadır’ ifadesi bulunmaktadır. Bu önlemler nelerdir? Yine aynı raporda ‘Salgının etkisinin süresi ve büyüklüğüyle ilgili farklı senaryolar ve eylem planları üzerine çalışılmaktadır’ ifadesiyle bahsedilen eylem planları nelerdir? Bu senaryolardan hangileri hayata geçirilmiştir? Finansman krizi yaşayan Alman havayolu şirketi Lufthansa ile yüzde 50-50 ortaklaşa kurulan Sunexpress’in Almanya’daki kolu olan Sunexpress GmbH Haziran ayında faaliyetlerini sona erdirmiştir. Bu durumun THY’ye etkisi nedir? Mevcut koşullarda söz konusu ortaklık devam edecek midir? Sunexpress ile ilgili yeniden yapılandırma yapılacak mıdır? Türkiye’nin en önemli marka değeri ve sivil havacılığının sembolü olan THY’nin içinde bulunduğu dar boğazdan kurtulması için Varlık Fonu bünyesinde hangi kararlar alınmıştır? Havacılık sektörü deneyimi bulunmayan üst düzey yönetici atamalarının yönetim performansını olumsuz yönde etkilemesine karşı ne tür önlemler alınmaktadır?”