Tarım Bakanlığı’nın domatese ihracat kısıtlaması kararının ardından tekrar açıklama yapan Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, “Tüketici domatesi uygun fiyata tüketmeli ancak ihracatı kısıtlama noktasına gitmek sorunu çözmek anlamına gelmiyor. Tedarik zincirinin kırılması doğru değil” dedi.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 14 Nisan 2023’e kadar domatesteki fiyat artışını önleme gerekçesiyle ihracat kısıtlaması getirmesinin yankıları sürüyor. Bakanlığın aldığı ardından dönmesi için daha önce çağrıda bulunan Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, sorunun çözülmesi ve pazarın kaybedilmemesi için üreticiye destek verilmesini istedi. Alanya Toptancı Hali’nde açıklama yapan Göktepe, “Tarım Bakanlığı’nın geçtiğimiz günlerde almış olduğu domates ihracatına getirilen kısıtlamalar sonucu bu ürünün yetiştiriciliğinin çok yoğun olduğu başta Kumluca olmak üzere, Fethiye, Kaş, Antalya merkez ve Aksu olmak üzere ciddi anlamda domates ile ilgili sıkıntılar yaşanıyor. Bizim bölgemizde tek sezon yetiştiricilik çok yapılmadığından dolayı şu anda Konaklı Hali’ne domates inmiyor. Bölgemizde 15-20 gün sonra üreticiler ekilen domatesler ürün verecek. Alanya Toptancı Hali’ne günlük 5-10 ton arasında üreticiler domates getiriyor. Domatesin şu an 8-10 TL arasında girdi maliyeti var. En başta enerji maliyeti var. Elektrik faturaları çok yüksek geliyor. Bitki koruma ve besleme ürünleri, işçilik girdi maliyetlerini oluşturuyor. Üreticiler en iyi en uygun domatesi pazara iletmek için üretim yapıyor. Bu girdi maliyetleri üreticilerin üretimden çekilmesine, farklı bir sektörden çekilmesine bölgemiz açısından çok fırsat vermedi. Üreticiler yıllardır domatesi en iyi şekilde yetiştirip farklı ülkelere ihraç edilmesinde ciddi rol oynadı” dedi.

“İHRACAT YASAKLANINCA DOMATES 10 TL’YE DÜŞTÜ”

Tüketicinin temel tüketim maddelerinden biri olan domatesi uygun fiyata tüketmesi gerektiğini ancak ihracatı kısıtlayarak sorununun çözülemeyeceğini vurgulayan Göktepe, “Pazarın kaybedilmemesi ve sorunu çözmek için üreticiye daha fazla destek verilmesi gerekiyor. Üretim alanlarının genişletilerek iç pazara yetecek şekilde ürün yetiştiren üreticiler çoğaltılabilir ya da birim alanlar çoğaltılabilir. Aynı şekilde ihracata yönelik bu zaman kadar oluşturduğumuz pazarların yok olmaması için ihracatın devam etmemesi gerekiyor. Pandemi döneminde limonun ihracatının yasaklanması sonucu limon pazarını kaybettiğimizden dolayı üreticiler bahçelerindeki ağaçları söktü. Bugün çözüm odaklı yaklaşıyoruz diye ihracatın yasaklanması sonucu 2 gün önce domates 18 lira iken bugün 10 TL’ye düştü. Tedarik zincirinin kırılması da çok doğru değil. Üreticiler farklı bölgelerde hasat yapıyor: Bizim bölgemiz için şu an çok yoğunluk yok ancak devlet büyüklerinden ve bakanlığımızdan ricamız daha fazla üreticiye destek vererek yoğun bir şekilde domates üretimine geçilmesi. Bugün 10 TL’ye domates satılırsa önümüzde ihracata kapalı 40 gün var. Bu dönem içerisinde de bütün domates üreticileri ürününü hasat etmiş olacak. Domates üreticiden çıktıktan sonra 10-12 TL arasında piyasa kuruluyor. Manavlara, pazarlara, marketlere gittiğimizde 28-3035 TL’ye kadar domates satışı var. Bu aradaki farkın bu kadar çok olmaması lazım. Bunu yetkili kuruluşların denetlemesi lazım. Cumartesi günü Antalya’daki ziraat odaları ve Tarım Konseyi toplantı düzenledi. Toplantıda bu konuda yapılması gerekenlerin yer aldığı rapor Tarım ve Orman Bakanlığı’na ve Dışişleri Bakanlığı’na ve ilgili kurumların tamamına iletilecek. Domates ve üreticinin ve tüketicinin mağdur olmaması için raporları hazırladık. Bu işin takipçisiyiz. Ziraat odası olarak en doğu şekilde yaşanan durumu inceleyerek en üst kurumlara bildiriyoruz. Bu konuda müsterih olun. Sizler üretimden vazgeçmeyin” diye konuştu.